Titus Brandsma en zijn heiligverklaring

door: Jan Peeters

27 juli 2021

foto’s door: Redactie

Titus Brandsma en zijn heiligverklaring

Er is bijna groen licht. Er is nog maar een klein stapje nodig voor de heiligverklaring van pater Titus Brandsma (1881-1942), wiens gedachtenis wordt gevierd op 27 juli. Een medische onderzoekscommissie heeft een genezing op zijn voorspraak als medisch onverklaarbaar beoordeeld.

Voor een heiligverklaring zijn in principe twee erkende wonderen nodig: één voor de zaligverklaring en vervolgens één voor heiligverklaring. Een wonder wordt beschouwd als een bevestiging dat iemand zodanig heeft geleefd dat hij of zij in de hemel is. Op diens voorspraak is het wonder immers gebeurd.

Aan de erkenning ervan gaat een nauwgezet en vaak decennia durend onderzoek vooraf dat zich uitstrekt van de persoonlijke levenswandel van de kandidaat-heilige tot het mogelijke wonder zelf. Dan wordt door een onafhankelijke commissie van deskundigen beoordeeld of het wonder, meestal een genezing, medisch verklaarbaar zou kunnen zijn. Indien dit niet het geval is volgt een theologische beoordeling door een commissie van kardinalen en bisschoppen die lid zijn van de Congregatie voor de Zalig- en Heiligverklaringen. Hun bevindingen worden vervolgens aan de paus voorgelegd.

In het geval van de Friese pater Titus Brandsma, lid van de karmelietenorde, was het eerste wonder niet nodig. Van hem werd vastgesteld dat hij voldeed aan de criteria van het martelaarschap: dat hij omwille van zijn geloofsovertuiging is vermoord. Na die vaststelling werd hij in 1986 door paus Johannes Paulus II zaligverklaard.

De Duitse bezetter was op de hoogte van zijn anti-nazisme en hield hem in de gaten.

Titus Brandsma was bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog onder meer geestelijk adviseur van de katholieke journalistenvereniging. De Duitse bezetter was toen al op de hoogte van zijn anti-nazisme en hield hem in de gaten.

Hoewel hij zich dat terdege bewust was, weerhield dit hem er niet van een gevaarlijke taak van de Nederlandse bisschoppen uit te voeren. Die voerden een behoedzaam maar kordaat beleid ten aanzien van de nazi’s. In 1941 dreigde de bezetter de katholieke bladen te verplichten om advertenties af te drukken van de door de bisschoppen voor katholieken verboden verklaarde NSB. Naar het oordeel van de bisschoppen en Brandsma zou daarmee de grens bereikt zijn. De bisschoppen verboden advertenties van de NSB. Titus Brandsma aanvaardde de taak de hoofdredacties daarvan op de hoogte te brengen en het verbod toe te lichten.

Al snel waren de nazi’s op de hoogte en werd de karmeliet gearresteerd. Na gevangenschap in Scheveningen en het concentratiekamp Amersfoort werd hij veroordeeld tot dwangarbeid in Dachau. Toen hij door uitputting en ontbering niet meer in staat was te werken kreeg hij volgens de officiële lezing een dodelijke injectie en stierf hij op 27 juli 1942.

Na zijn zaligverklaring in 1986 zijn vele opmerkelijke gebedsverhoringen gemeld, maar geen ervan kon als wonder worden erkend. Dat veranderde in 2016 toen een Amerikaanse ordegenoot, Michael Driscoll, volkomen genezen werd verklaard van een ernstige vorm van huidkanker met uitzaaiingen naar de lymfeklieren en organen. Pater Driscoll heeft van meet af aan zijn Nederlandse medebroeder aangeroepen zijn voorspreker in de hemel te zijn.

Dat iemand in dit stadium van uitgezaaide kanker geneest, met name de organen, is medisch onverklaarbaar. Dat was voor zijn bisdom reden om hetzelfde jaar onderzoek in te stellen en de resultaten daarvan door te sturen naar het Vaticaan.

Eind vorig jaar werd bekend dat ook de medische onderzoekscommissie geen wetenschappelijke verklaring kon vinden voor de genezing van pater Driscoll. Het resultaat ligt nu bij de eerder genoemde commissie van kardinalen bisschoppen. Die is als gevolg van de coronacrisis achter op schema geraakt. Met spanning wordt uitgezien of ook zij en paus Franciscus tot eenzelfde oordeel komen.

Lees ook

Illustratie

Blijf op de hoogte!

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en mis niets

Wij zijn uw inschrijving aan het verwerken.

Bedankt voor uw inschrijving op onze digitale nieuwsbrief.

Er is iets mis gegaan bij het verwerken van uw inschrijving.

× Deze popup niet meer weergeven