2022 in beeld: het jaar van paus Franciscus (3)

Paus Franciscus ontving op 20 juli prins Albert II en zijn vrouw prinses Charlene van het prinsdom Monaco. Tijdens de privé-audiëntie werden onder meer geschenken uitgewisseld. Zo bood de paus het paar een bronzen afbeelding aan van een kind dat een ander kind helpt op te staan, met de woorden ‘liefde’ en ‘hulp’ geëtst aan weerszijden van de figuren. Het beeld is geïnspireerd door de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan, aldus het bijgevoegde document. Prins Albert schonk de paus een schets van de kapel van St. Johannes de Doper in het Koninklijk Paleis van Monaco.

De eerste stop van paus Franciscus tijdens zijn zesdaagse ‘boetetocht’ naar Canada (25-30 juli) was een ontmoeting met overlevenden (internationaal wordt gesproken van ‘survivors’ en niet van ‘slachtoffers’, red.) van een schoolsysteem dat lange tijd gericht op het assimileren van inheemse schoolkinderen. De paus sprak vertegenwoordigers van inheemse volkeren van de First Nations, de Métis en de Inuit. Hij vroeg opnieuw om vergeving voor het kwaad dat veel christenen in het schoolsysteem hebben begaan tegen de inheemse volkeren in Canada. Hij zei dat hij naar hun geboorteland was gekomen om hen persoonlijk te vertellen over zijn “verdriet en om Gods vergeving, genezing en verzoening af te smeken.” Aan het begin van de bijeenkomst begroette Cree-chef Wilton Littlechild paus Franciscus. Hij sprak namens de First Nations-, Métis- en Inuit-gemeenschappen zijn diepe waardering uit voor “de grote persoonlijke inspanning” die de paus leverde om de inheemse volkeren te ontmoeten in hun thuisland.

Tijdens deze reis moest de paus zich veel met een rolstoel verplaatsen. Bij het meer van de heilige Anna zegende de paus het water en de vier windstreken, zoals Canadese bisschoppen dat aan het begin van de Sint Anna-bedevaarten doen. Ook vierde de paus de Mis in het Commonwealth Stadium in Edmonton, daarbij reflecteerde hij op de belangrijke rol van grootouders bij het doorgeven van het geloof, en benadrukte hij de noodzaak om de herinnering te bewaren aan degenen die ons voorgingen. Tevens sprak hij met Canadese regeringsleiders en leiders van de inheemse gemeenschappen over verzoening - premier Trudeau bedankte paus Franciscus bij die gelegenheid voor zijn excuses. De paus vierde de Eucharistie in het nationale heiligdom van Sainte-Anne-de-Beaupré, gebouwd in 1658 en het oudste bedevaartsoord van Noord-Amerika. De reis eindigde in de stad Iqaluit. Daar ontmoette de paus een groep Inuit en hij had een privé-ontmoeting op de Nakasuk Elementary School met een aantal overlevenden van scholen. Vanuit Iqaluit vloog paus Franciscus terug naar Rome.

Paus Franciscus sprak meer dan 1.000 misdienaars uit Frankrijk toe die op bedevaart in Rome waren. Hij zei hen bij een ontmoeting op 26 augustus dat ze een rolmodel zijn voor jonge mensen van hun leeftijd. Naar aanleiding van het thema van de bedevaart (‘Kom, dien en ga!’) zei paus Franciscus dat de misdienaars “trots” moeten zijn op wat ze doen, want door hun deelname aan de liturgie “bieden ze iedereen een concreet getuigenis van het evangelie” en “kunnen ze een voorbeeld zijn” voor veel jongeren van hun leeftijd. “Nadat je Jezus hebt gediend tijdens de Mis, zendt Hij je uit om Hem te dienen in de mensen die je elke dag ontmoet, vooral als ze arm en achtergesteld zijn, omdat Hij bijzonder met hen verbonden is,” aldus de paus.

Paus Franciscus en de nieuw gecreëerde kardinalen bezochten op 27 augustus emeritus paus Benedictus XVI in het Mater Ecclesiae-klooster van het Vaticaan. Benedictus XVI bad met hen en zegende hen. Aansluitend hielden de nieuwe kardinalen hun officiële ontvangst voor gasten van de plechtigheid. Het bezoek aan het Mater Ecclesiae-klooster in de Vaticaanse tuinen is een gebruik sinds het consistorie van 2016. In 2014 en 2015 nam Benedictus XVI zelf deel aan de viering in de Sint-Pietersbasiliek.

Paus Franciscus reisde op 28 augustus per helikopter naar de stad L’Aquila, zo’n 100 km van Rome. Hij begon zijn pastorale bezoek met een ontmoeting met de civiele autoriteiten en de families van de slachtoffers van de aardbeving in 2009. Ruim 60.000 mensen raakten dakloos en 309 mensen kwamen om. Paus Franciscus trad in de voetsporen van zijn voorganger, Benedictus XVI, die enkele weken na de aardbeving de stad bezocht. Paus Franciscus bezocht ook de ruïnes van de kathedraal van St. Maximus, die gedeeltelijk werd vernietigd door de aardbeving die een kracht had van 6,3 op de schaal van Richter. Hij sprak zijn verbondenheid uit met de families van de overledenen en met de hele gemeenschap die zwaar getroffen werd door de gebeurtenis. Ook vierde de paus de Mis in L’Aquila.

Voor zijn 38ste buitenlandse apostolische reis reisde paus Franciscus naar Kazachstan. Hij landde op 13 september in de hoofdstad en bracht na aankomst een beleefdheidsbezoek aan president Kassym-Jomart Tokayev. Op 14 en 15 september nam paus Franciscus deel aan een internationale interreligieuze bijeenkomst in de hoofdstad, dit congres was de belangrijkste reden voor zijn bezoek. Aan dit zevende driejaarlijkse ‘Congres van Wereld- en Traditionele Religies’ namen delegaties uit zo’n zestig landen deel. Paus Franciscus hield een toespraak en sprak veel religieuze leiders, onder wie sjeik Ahmad el-Tayeb, grootimam van Al-Azhar in Egypte. Aan het einde van het congres werd een verklaring aangenomen met daarin het gezamenlijk verlangen te werken aan een betere wereld en geweld in naam van religie te veroordelen. Voor de kleine groep katholieke inwoners van Kazachstan (1 procent van de bevolking) vierde de paus de Mis in Nur-Sultan. Ook had hij een ontmoeting met de bisschoppen, geestelijken, seminaristen en religieuzen in de kathedraal van Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand.

Paus Franciscus reisde per helikopter naar Assisi, waar hij op 24 september de slotdag van het ‘Economie van Franciscus-evenement’ bijwoonde. Tijdens deze driedaagse bijeenkomst kwamen jonge economen en ondernemers uit meer dan 120 landen bijeen. In de voetsporen van paus Franciscus en die van de heilige Franciscus zochten zij oplossingen voor enkele van grootste problemen ter wereld, zoals landbouw, armoede en ongelijkheid. Paus Franciscus luisterde naar bijdragen van de deelnemers, sprak met hen en ondertekende een verdrag. Daarin erkennen de jongeren de “verantwoordelijkheid die op onze generatie rust” en verbinden zich aan het voornemen om hun leven zo te besteden dat “de economie van vandaag en morgen een economie van het Evangelie wordt.”